Blog

Ernest Shackleton urodził się w 1874 r.  w Irlandii, swoje życie poświęcił żeglarstwu. Skłoniła go do tego jego niespokojna natura. Chciał przeżyć coś niespotykanego, dotrzeć do miejsc, których nie widziało dotąd ludzkie oko. Miał szczęście, gdyż istniało takie miejsce – biegun południowy. Służbę na morzu zaczął już w wieku 16 lat, był ambitny, pracował wytrwale i zaledwie 8 lat później mógł już dowodzić każdym statkiem brytyjskiej floty handlowej.

“Wytrwałością zwyciężamy”- tak brzmiało motto rodziny Shackletonów i pod jego wpływem Ernest Shackleton nazwał swój okręt “Endurance”, czyli wytrwałość. Historia pokazała jednak, że potężny statek ze stali i drewna nie wytrzymał sił arktycznych żywiołów, natomiast duch Shackletona i jego załogi pozostał niezłomny.

W 1901 Shackleton został członkiem wyprawy Scotta mającej na celu zdobycia bieguna południowego. Wyprawa jednak zakończyła się niepowodzeniem.  Siedem lat później zorganizował swoją pierwszą wyprawę mającą na celu zdobycie bieguna statkiem „Nimrod”, jednak choroba załogi zmusiła go do przedwczesnego powrotu.

W 1914 z Buenos Aires wypłynął nowy okręt Irlandczyka – „Endurance”; załoga złożona z 28 ludzi miała zmierzyć się z przeszkodami stojącymi na drodze do Antarktydy. Wyprawa ta przeszła do historii… jednak  nie dlatego, że jej członkowie dotarli do bieguna. Wieść o efektach wyprawy wstrząsnęła światem z zupełnie innego powodu. 18 stycznia 1915 r. okręt został uwięziony przez lód. Cała załoga wraz z zakleszczonym okrętem dryfowała zdana na wiatr i prądy oceaniczne. Nikt nie wiedział, gdzie się znajdują, nie było wtedy możliwości zawiadomienia kogokolwiek o zaistniałej sytuacji, żeglarze byli zdani tylko na siebie.

Okręt został zmiażdżony przez napierający lód, a załoga „Endurance” musiała przetrwać na lodowym pustkowiu, mieszkając w namiotach i odwróconych szalupach. Dowódca wyprawy planował ich czas tak, by nie mieli chwili na zmartwienia. Organizował wyścigi psich zaprzęgów, turnieje brydżowe; każdy miał jakąś dodatkową misje aktywizującą siły.

Gdy wody umożliwiły żeglugę, Shackleton zdecydował się na bardzo ryzykowny ruch. Postanowił wraz z kilkoma ludźmi wyruszyć w poszukiwaniu pomocy. Po przebyciu wielu mil na morzu i lądzie w końcu dotarł do przystani wielorybniczej Stromness, skąd udało się zorganizować akcje ratunkową dla pozostałych członków załogi.

W obliczu katastrofy Shackleton pokazał swój kunszt jako przywódca, udało mu się bowiem utrzymać w dobrym zdrowiu i sile ducha WSZYSTKICH członków załogi, których ostatecznie doprowadził bezpiecznie do domu.

Warto zadać sobie pytanie, czy Shackletonowi powiodło się tylko dzięki szczęściu? W końcu podróż jaką odbył by uzyskać pomoc miała niezwykle małe szanse na powodzenie. Miał może jedną szansę na sto, że uratuje wszystkich lub mógł czekać na zbliżającą się śmierć. Jako dobry strateg i przywódca wiedział, że trzeba zaryzykować.

Oto zasady wyznawane przez Shackletona, które czyniły z niego doskonałego przywódcę:

Zapaleńców trzymaj blisko, malkontentów jeszcze bliżej
Shackleton wiedział jak destrukcyjny wpływ na morale mają malkontenci i ich narzekanie, wpadł więc na pomysł, by mieszkali z nim w namiocie i sam wysłuchiwał ich narzekań. Starał się też podbudowywać ich  ego, by byli silniejsi.

Wszyscy są równi
Nigdy nie faworyzował ludzi, nie pozwalał, by stan społeczny miał wpływ na przywileje członków załogi; na jego okręcie nawet naukowcy wykonywali niektóre fizyczne prace. Starał się rozkładać obowiązki niezwykle ważne i drobne równo pomiędzy wszystkich członków zespołu. Każdy mógł powiedzieć albo zrobić coś ważnego bez względu na wykształcenie czy pozycję.

Musisz wiedzieć, co gra w duszy twoich ludzi
Shackleton zdawał sobie sprawę, jak ważne są prywatne wyobrażenia  i wizja świata członków załogi. Gdy „Endurance” został skuty przez lód rozkazał załodze spróbować wszelkich możliwych sposobów na uwolnienie statku. Piły, siekiery i wszelkie narzędzia próbowały rozkruszyć lód, bezskutecznie. Shackleton zdawał sobie sprawę z daremności tych działań. Jednak wiedział, że gdyby członkowie załogi nie spróbowali uwolnić statku to myśl o tym, że być może dałoby się go w ten sposób uratować prześladowałby ich, zmniejszyła lojalność i znacznie osłabiłaby jego autorytet.

Mądrze dobieraj współpracowników
Dobierając załogę wybierał przede wszystkim optymistów, uważał że optymizm sprzyja lojalności, natomiast pesymiści w warunkach dotkliwego mrozu i braku słońca szybko stracą karność i motywację. Dodatkowo starał się, by każdy zatrudniony człowiek na jego okręcie był wszechstronny: fotograf znał się na metalurgii, a doktor znał się na zaprzęgach psów.

Realizm + optymizm = zaufanie
Przedstawiając problematyczną sytuacje robił to zawsze w rzeczowy sposób: nie koloryzując i od razu podając plan na rozwiązanie problemu. Członkowie załogi uważali go za największego optymistę jakiego kiedykolwiek spotkali. Jeżeli szansa na rozwiązanie istniała, Shackleton koncentrował swoje siły, by tę szansę wykorzystać.

Przywódca musi dawać przykład
Kapitan „Endurance” starał się być zawsze dostępny i widoczny dla swoich ludzi, a co za tym idzie, był nieustannie poddawany ocenie. Starał się, by ta ocena była jak najwyższa, chciał inspirować swoich ludzi. Czasem sięgał nawet po symboliczne gesty: gdy porzucali okręt wydarł jedną stronę biblii, którą dostał od królowej, resztę księgi wrzucił w śnieg wraz z najcenniejszymi pamiątkami. Dał do zrozumienia, że aby przetrwać trzeba zachować tylko to co najcenniejsze, a wszystko inne będzie trzeba porzucić.
Często podejmował proste fizyczne prace, których wykonywanie nie było stosowne osobie na jego stanowisku. Na okręcie Shackletona wszyscy byli równi.

Film dokumentalny obrazujący zmagania Shackletona: